مرکز پزشکی، آموزشی و درمانی مهدیه

با توجه به تجاوز رژیم غاصب صهیونیستی و آمریکای جنایتکار به میهن عزیزمان ایران و حمله ناجوانمردانه ی رژیم کودک کش اسرائیل به مناطق نظامی، غیر نظامی و مسکونی در شهرهای کشورمان و به دنبال اثرات اضطرابی ناشی از آن بر روی روح و روان مردم ؛ ضرورت یادگیری " راه های کنترل و مدیریت اضطراب" بیش از پیش نمایان گردید. در این راستا به همت واحد آموزش کارکنان مرکز پزشکی، آموزشی و درمانی مهدیه، برگزاری سلسله کارگاه های آموزشی ذی ربط در دستور کار مرکز قرار گرفت که اولین جلسه آن  در سالن آمفی تئاتر و با حضور سوپروایزرها، سرپرستاران، مسؤولین و دیگر کارکنان محترم بیمارستان در تاریخ 1404/4/3برگزار گردید. مدرّس محترم دوره همکار گرامی بخش نازایی، روانشناس و کارشناس ارشد مشاوره- سرکار خانم مظاهری- بود. ایشان قبل از بیان جزئیات "تکنیک های کنترل و مدیریت اضطراب "، نکاتی را به عنوان مقدمه کلی بحث، به شرح ذیل بیان نمودند:

" دوره هایی در زندگی انسان وجود دارد که امور و روال زندگی، آن طور که می خواهیم پیش نمی رود و در نتیجه حالمان را ناخوش می کند که به صورت خشم، ترس، اضطراب، گاهی بی تفاوتی نسبت به موضوع و ... بروز می کند که  باید توجه داشت که این واکنش ها، کاملاً طبیعی و عکس العمل طبیعی مغز در مواجهه با آن موضوعات اضطراب آور است؛ بنابر این نباید از بروز چنین عکس العمل های ناشی از اضطرابمان، ناراحت و نگران شویم و احساس گناه کنیم، بلکه باید به احساساتمان احترام بگذاریم..در چنین شرایطی که حالمان خوب نیست و نمی توانیم برای اصلاح آن امور اضطراب آور، اقدامی انجام دهیم، باید بتوانیم احساساتمان را کنترل و مدیریت نمائیم و برای نیل به این هدف، اولین قدم "پذیرش موضوع" و آگاهی نسبت به "موضوع اضطرابی خودمان" است و بتوانیم حالمان را در قالب جملاتی بیان کنیم و بنویسیم؛ به عنوان مثال جملاتی مانند:" من الان اضطرابم بالاست" ؛" من در این لحظه ترسیدم" و ...آگاهی نسبت به شرایط احساسی، قدم اول در کنترل احساسات است .

نکته دوم  خودمان را دوست داشته باشیم و به بدنمان احترام بگذاریم .به  آراستگی وضع ظاهری خودمان توجه کنیم و از آن غافل نباشیم. باور داشته باشیم در این اوضاع و احوال اضطراب آور، توجه و رسیدگی به آراستگی ظاهری مان گناه نیست و هیچ اشکالی ندارد؛ چرا که رسیدگی و مقیّد بودن به آن، پیام و سیگنال های مثبت به ذهنمان مخابره می کند و اثرات ضد اضطرابی دارد و حال دلمان را خوب می کند؛ بنابر این در چنین شرایطی نباید قیافه یک جنگ زده به خود بگیریم و مثلاً غذا نخوریم!؛ آشپزی نکنیم!؛ حمّام نرویم!؛ ورزشمان را تعطیل کنیم! بلکه باید کتاب بخوانیم (حتی چند خط)؛  موسیقی ارامبخش گوش دهیم؛  خواندن دعا، قرآن و یا نیایش که باعث آرام شدن شود و مانند آن انجام دهیم؛ باید مقیّد باشیم که کارهای روزمره مان را که در شرایط عادی و غیر اضطرابی انجام می دادیم، الان هم انجام دهیم و آن را قطع نکنیم؛ گرچه می توانیم مدت زمان انجام آن را به خاطر اضطراب حاکم بر روح و روانمان، کوتاه تر کنیم؛ و حتی کارهای نشاط آوری را که در شرایط عادی انجامش نمی دادیم، در این شرایط اضطرابی، بر خود واجب کنیم و انجامش دهیم. خندیدن  و حتی خنداندن در این دوره، گناه نیست و احساس عذاب وجدان از آن نداشته باشیم .

نکته سومی که به به عنوان اقدامات کلی باید رعایت کنیم این است که توجه به این اصل داشته باشیم که: " ناآگاهی، اضطراب آور است" ولی مواظب باشیم که میزان و مقدار شنیدن اخبار مربوط به آن موضوع اضطراب آور را کم و کوتاه نمائیم.به عنوان مثال میزان شنیدن اخبار جنگ را که ما را مضطرب می نماید، کم کنیم؛ اخبار جنگ را فقط از منابع معتبر بشنویم؛ گوش به شایعات و تحلیل های گوناگون خبری ندهیم؛ قرار نیست همه افراد جامعه، تحلیل گر جنک باشند؛ به عبارت دیگر همچنان که رعایت دوز مصرف داروی مناسب که توسط پزشک تجویز می شود، ضروری است؛ به همین ترتیب رعایت دوز شنیدن اخبار اضطراب آور هم لازم و ضروری است.

و نکته چهام در این رابطه این است که توجه داشته باشیم که اگر به هر دلیلی نتوانیم اضطرابمان را کنترل کنیم در آن صورت باید تحت نظر روان پزشک، داروهای ضد اضطرابی مصرف نمائیم تا علائم اضطرابی در روح و روانمان ماندگار نشود. بالاخره هر جنگی پایان می پذیرد؛ ولی نباید کاری کنیم که آثار اضطرابی آن جنگ، در وجودمان ماندگار شود."

 در ادامه سرکار خانم مظاهری بعد از بیان این مقدمات و نکات کلی که باید رعایت شود، وارد جزئیات بحث" تکنیک های کنترل و مدیریت اضطراب" گردید که در این جلسه اولین تکنیک آن تحت عنوان " تنفس صحیح و عمیق جهت کنترل تپش قلب" را  به شرح ذیل برای حضّار بیان نمودند:

تکنیک اول: تنفس صحیح و عمیق برای کنترل تپش قلب:

"ابتدا تمرکز کنیم سپس از راه بینی به مدت 8 ثانیه نفس عمیق بکشیم( دم عمیق شکمی ( دیافراگمی))؛ سپس به مدت 4 ثانیه مکث نمائیم و نفس را در سینه نگاه داریم؛ سپس در مدت 8 ثانیه عمل بازدم عمیق را از راه دهان انجام دهیم و نفس مان را خارج کنیم. برای انجام صحیح این تکنیک بهتر است به پشت دراز بکشیم و چند جلد کتاب روی قفسه سینه مان قرار دهیم و از شماره 1 تا 8 بشمریم و از راه بینی عمل دم را انجام دهیم طوری که سینه، ثابت بماند و شکم بالا بیاید تا" دم صحیح" اتفاق افتاده باشد. برای انجام بازدم صحیح در مدت 8 ثانیه هم می توانیم  مثلاً کلمه " آرام " را بگوئیم به طوری که همزمان با خروج هوا از دهان،صدای حرف" الف" دوم این کلمه را بکشیم تا 8 ثانیه کامل شود. نکته مهم در این تکنیک آن است که چنانچه نتوانستیم به مدت 8 ثایه دم  و یا بازدم انجام دهیم، حداقل به مدت 4 ثانیه دم و 4 ثانیه مکث و سپس 4 ثانیه بازدم را انجام دهیم. و نکته دیگر اینکه این تکنیک به شرح فوق  برای چندین بار در صبح و ظهر و شب تکرار گردد."

شایان ذکر است قرار است ان شاء الله ادامه جلسات این کارگاه آموزشی در هفته آینده در روزهای شنبه و دوشنبه 7 و 9 تیر 1404 برگزار گردد و ادامه تکنیک های کنترل اضطراب و همچنین نحوه کنترل و مدیریت اضطراب در کودکان و بزرگسالان، توسط سرکار خانم مظاهری آموزش داده شود.